Glutensiz beslenme ya da glutensiz diyet benimseyen kişiler genellikle kilo verirler. Ancak bunun nedeni genellikle gluten içeren işlenmiş gıdaları ve rafine karbonhidratları da kesmeleridir. Glutensiz beslenme nedir sorusunun cevabı gluten içermeyen yemekler yemektir. Kilo vermek için glüten yemeyi bırakma kararı aldıysanız, porsiyon boyutlarınıza dikkat etmelisiniz. Düzenli egzersiz yapmanız ve meyve, sebze ve yağsız proteinler gibi tam gıdaları bol miktarda yemeniz önemlidir. Glutensiz diyet uygulayan çoğu insan, bunu belirli bir sağlık durumunu tedavi etmek için kullandıkları için yapar. Glutensiz bir diyete yanıt veren en iyi bilinen sağlık durumu çölyak hastalığıdır. Gluten, bağışıklık sistemini ince bağırsağa saldırması için tetiklediğinde, bunu çölyak hastalığı semptomları takip eder ve bu da yetersiz beslenme, anemi, osteoporoz ve diğer birçok potansiyel olarak ciddi sağlık sonuçlarına yol açabilir.
İçindekiler
Glutensiz Beslenme Nedir?
Gluten buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir ve bu tahıllardan yapılan veya bunları içeren herhangi bir yiyecek veya içecekte bulunmakta. Glutensiz beslenme nedir sorusunun kısa cevabı glutenden yapılmış herhangi bir yiyecek veya içecek içermeyen ürünlerdir.
Glutensiz Beslenme Riskleri Nelerdir
Diyetinizden tüm glüteni çıkarırsanız, besleyici tam tahılları, lifleri ve mikro besinleri kaçırma riski vardır. Diyetinizde yeterli miktarda tam tahıl almak, özellikle kalp hastalığı veya diyabet riski altındaysanız önemlidir. Bu durumlar da glutensiz beslenme durumlarında risk oluşturur. Tam tahıllar kolesterol seviyelerini düşürebilir ve hatta kan şekerinizi düzenlemeye yardımcı olabilmekte. Ek olarak, bazı glüten içeren gıdalar, B vitaminleri, demir ve magnezyum gibi önemli vitamin ve mineral kaynaklarıdır.
Glutensiz diyete dahil olmayan gıdalar önemli vitaminler ve diğer besinleri sağlar. Bu nedenle, glütensiz bir diyet uygulamak muhtemelen besin alımınızı değiştirecektir. Bazı glütensiz ekmekler ve tahıllar, değiştirdikleri ürünlere kıyasla önemli ölçüde değişen besin seviyelerine sahiptir. Bazı glutensiz gıdalar, değiştirilen glüten içeren gıdalardan daha yüksek yağ ve şeker içeriğine sahiptir. Etiketleri sadece glüten içeriği için değil, aynı zamanda genel besin seviyeleri, tuz, yağlardan gelen kaloriler ve şekerlerden gelen kaloriler için de okumak önemlidir. Sağlıklı, besin açısından zengin alternatifler sağlayacak gıdalar hakkında doktorunuz veya diyetisyeninizle konuşabilirsiniz.
Bazı işlenmiş glütensiz gıdaların yüksek miktarda sodyum, şeker ve yağ gibi sağlıksız bileşenler içerdiğini unutmayın. Bu yiyecekleri tüketmek kilo alımına, kan şekeri dalgalanmalarına, yüksek tansiyona ve diğer sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, glütensiz bir etiket, bir gıdayı mutlaka sağlıklı yapmaz. Çölyak hastalığınız veya gastrointestinal tahrişiniz yoksa, glüteni çıkarmadan önce yüksek oranda işlenmiş gıdaları diyetinizden çıkarmanız önerilir. Hayatınıza daha fazla meyve, sebze, tam tahıllı ekmek veya makarna ve yağsız protein ekleyin. Birçok insan, glüteni ortadan kaldırarak değil, sadece daha iyi yiyerek daha iyi hissettiklerini fark eder.
Glutensiz Beslenme
Kimler Glutensiz Beslenmeli?
Tıbbi olarak teşhis edilmiş çölyak hastalığınız varsa, hayatınız boyunca katı bir glutensiz beslenme diyeti yapılmalı. Bunun nedeni, glutene olan duyarlılığınızın asla kaybolmamasıdır. Çok küçük miktarlarda bile olsa her glüten yediğinizde, ince bağırsağınıza zarar verir.
Glutensiz Beslenmeye Nasıl Başlayabilirim?
Glutensiz beslenme ve bir diyet denemekle ilgileniyorsanız, bir doktorla veya kayıtlı bir diyetisyenle konuşun. Eşsiz beslenme ihtiyaçlarınızı karşılayan dengeli bir beslenme planına doğru size rehberlik edebilirler. Unutmayın en önemli konu ilk olarak bir doktora danışmanızdır.
Glutensiz Beslenme İpuçları
Glutensiz beslenme ipuçları konusunda ilk olarak aldığınız ürün paketlerindeki uyarıları kontrol edin. Gluten içermeyen birçok ürün, gluten ürünlerinin bulunduğu bir tesiste işlenmiş olabilmekte. Gluten içeren yiyecekler için kullanılan mutfak gereçlerini, tabakları ve diğer yiyecek hazırlama malzemelerini mutfak eşyalarınızdan ayrı tutun. Herhangi bir buğday izi olup olmadığını kontrol etmek için içerik etiketlerini dikkatlice okuyun. Bazı yapay renkler ve baharatlar da glüten içerir. Pişirme ve fırınlamada buğday unu yerine yulaf, karabuğday, kinoa veya diğer glütensiz veya alternatif tahıl unları kullanın. Ayrıca çölyak hastalığınız varsa, artık irmik, irmik, durum, kuskus ve kavuzlu buğday gibi arpa, çavdar veya buğday içeren yiyecekleri yiyemezsiniz.
Et, sebze, peynir, patates ve pirinç gibi pek çok gıda doğal olarak glüten içermez, dolayısıyla bunları diyetinize dahil edebilirsiniz. Bir diyetisyen, hangi yiyeceklerin yemenin güvenli olduğunu ve hangilerinin güvenli olmadığını belirlemenize yardımcı olabilmekte. Emin değilseniz, genel bir kılavuz olarak aşağıdaki listeleri kullanabilirsiniz.
Gluten İçeren Yiyecekler
Çölyak hastalığınız varsa, aşağıdaki gluten içeren gıdalar ve yiyecekleri yemeyin. Buğday, arpa veya çavdar içeren herhangi bir yiyecek glüten içerir. Yani geleneksel ekmek, makarna, kek, kurabiye ve çoğu tahıldan kaçınmanız gerekir. Gluten içeren tahıllar, gıda üreticileri tarafından ödüllendirilen özelliklere sahip oldukları için gıdalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Örneğin, buğday ekmeği kendine özgü, hoş esnekliğini ve dokusunu glütenden alır. Kekler ve makarnalar glüten proteini nedeniyle parçalanmak yerine birbirine yapışmakta.
Glutensiz Diyet
Bununla birlikte, ekmek, tahıl ve makarna, glüten buzdağının yalnızca görünen kısmını temsil eder. Glüten, işlenmiş gıda ürünlerinin çoğunda, hatta muhtemelen çoğunluğunda bir bileşendir. Bazı çorbalarda, glüten taneleri koyulaştırıcı görevi görerek üreticilerin ve evdeki aşçıların krema gibi daha ucuz malzemeleri kullanmalarına olanak tanır. Bu arada arpa maltı, şekerleme ve kurabiyelerde tatlandırıcı olarak sıklıkla kullanılmakta. Ve bira ve bazı likör formlarında, glüten taneleri alkollü bira yapmak için fermente edilmekte.
- Ekmek
- Pasta
- Tahıl
- Bisküvi veya kraker
- Kekler ve Hamur işleri
- Soslar
Glutensiz beslenme konusuna dikkat ediyorsanız, satın aldığınız gıdaların üzerindeki etiketleri her zaman kontrol etmeniz önemlidir. Birçok gıda (özellikle işlenmiş gıdalar), malt aroması ve modifiye gıda nişastası gibi glüten içeren katkı maddeleri içermekte. Gluten, ruj, posta pulları ve bazı ilaçlar dahil olmak üzere bazı gıda dışı ürünlerde de bulunabilmekte. Ayrıca glutensiz ürünler ve gluten içeren gıdalar birlikte hazırlanırsa veya aynı mutfak eşyaları ile servis edilirse çapraz bulaşma olabilir.
Glutensiz Ürünler
Çölyak hastalığınız varsa, doğal olarak glüten içermeyen aşağıdaki yiyecekleri yiyebilirsiniz.
- Peynir, tereyağı ve süt ürünleri
- Meyve ve sebzeler
- Et ve balık
- Patates
- Pirinç
- Mısır, soya ve patates unu dahil glutensiz unlar
Yasalara göre, glütensiz olarak etiketlenen yiyecekler milyonda 20 parçadan (ppm) fazla glüten içeremez. Çölyak hastalığı olan çoğu insan için bu miktardaki glüten bir soruna neden olmaz. Bununla birlikte, az sayıda insan, bu miktarda glüteni bile tolere edemeyebilmekte. Ve tahıllardan tamamen arınmış bir diyete ihtiyaç duyabilmekte.
Neden Glutensiz Beslenmeliyiz
Çölyak hastalığının belirti ve semptomlarını ve glütenle ilişkili diğer tıbbi durumları yönetmek için glütensiz bir diyet gereklidir. Glutenle ilgili bir tıbbi durum teşhisi konmamış kişiler arasında glutensiz diyet oldukça popülerdir. Diyetin iddia edilen faydaları daha iyi sağlık, kilo kaybı ve artan enerjidir. Ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Çölyak hastalığı , glütenin ince bağırsağın astarına zarar veren bağışıklık sistemi aktivitesini tetiklediği bir durumdur. Zamanla bu hasar besinlerin gıdalardan emilimini engeller. Çölyak hastalığı otoimmün bir hastalıktır. Çölyak dışı glüten duyarlılığı , ince bağırsak dokularında herhangi bir hasar olmamasına rağmen, karın ağrısı, şişkinlik, ishal, kabızlık, “sisli beyin”, döküntü veya baş ağrısı gibi çölyak hastalığı ile ilişkili bazı belirti ve semptomlara neden olur.
Araştırmalar, bağışıklık sisteminin bir rol oynadığını, ancak süreç iyi anlaşılmadığını gösteriyor. Gluten ataksisi, belirli sinir dokularını etkiler. Ve kas kontrolü ve istemli kas hareketi ile ilgili sorunlara neden olur. Buğday alerjisi, diğer gıda alerjileri gibi, bağışıklık sisteminin buğdayda bulunan gluten veya başka bir proteini virüs veya bakteri gibi hastalığa neden olan bir ajan olarak algılamasının sonucudur.
Glutensiz Ürünler
Bereketli sofra sizlere gluten içermeyen ev yapımı organik ürünler sunarak hastalığınıza tedavi konusunda yardımcı olabilir. Ayrıca uygun fiyat ve hızlı kargo seçenekleri ile hemen glutensiz ürün siparişleri verebilirsiniz.
